Ο περί Προστασίας των Μισθών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022 (Ν. 221(I)/2022), δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 16 Δεκεμβρίου 2022 και επέφερε σημαντικές αλλαγές στον ισχύοντα περί Προστασίας των Μισθών Νόμο (Ν. 35(I)/2007).
Οι κυριότερες αλλαγές που τέθηκαν σε ισχύ βάσει του Τροποιητικού Νόμου(Ν. 221(I)/2022) αφορούν τον τρόπο πληρωμής των μισθών, την υποχρέωση έκδοση κατάστασης μισθοδοσίας, τις επιτρεπόμενες αποκοπές μισθού, την υποχρέωση τήρησης στοιχείων/αρχείων καθώς και τα προβλεπόμενα αδικήματα και ποινές.
Ειδικότερα, αναφορικά με τον τρόπο καταβολής των μισθών, κάθε εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει τον μισθό του εργοδοτουμένου του σε τραπεζικό λογαριασμό ή σε λογαριασμό πληρωμών της επιλογής του εργοδοτουμένου (περιλαμβανομένης της πληρωμής με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή της πληρωμής μέσω παρόχων υπηρεσιών πληρωμών) ή με τραπεζική επιταγή, η οποία εκδίδεται στο όνομα του εκάστοτε εργοδοτουμένου.
Σε περίπτωση κατά την οποία η διαδικασία ανοίγματος του λογαριασμού ή του λογαριασμού πληρωμών ενός εργοδοτουμένου εκκρεμεί, ο Εργοδότης δύναται να καταβάλλει τον μισθό του εργοδοτουμένου αυτού σε μετρητά για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους 4 μήνες από την ημερομηνία πρόσληψης του εν λόγω εργοδοτουμένου. Νοείται ότι εφόσον το αίτημα για άνοιγμα λογαριασμού ενός εργοδοτουμένου απορρίπτεται (για οποιονδήποτε λόγο), ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να συνεχίσει να πληρώνει τον μισθό τέτοιου εργοδοτουμένου σε μετρητά, αφού προσκομίσει προηγουμένως στον Διευθυντή του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σχετική βεβαίωση από το πιστωτικό αυτό ίδρυμα το οποίο απέρριψε την αίτηση του εργοδοτουμένου για άνοιγμα λογαριασμού.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι ο μισθός δύναται να καταβάλλεται σε μετρητά, εάν ο εργοδότης καταβάλλει το μισθό σε εβδομαδιαία βάση και αν έχει συνάψει συλλογική σύμβαση ή άλλη γραπτή συμφωνία με τον εν λόγω εργοδοτούμενο, βάσει της οποίας, προβλέπεται η δυνατότητα καταβολής του μισθού σε εβδομαδιαία βάση. Σε τέτοια περίπτωση, η συμφωνία αυτή θα πρέπει να φέρει τις υπογραφές τόσο του εργοδότη όσο και του εργοδοτούμενου καθώς και να αναγράφει ολογράφως τα ονόματά των εκατέρωθεν μερών.
Σε σχέση με την κατάσταση μισθοδοσίας, σύμφωνα με τον Τροποποιητικό Νόμο (Ν. 221(I)/2022), ο εργοδότης οφείλει να εκδίδει κατάσταση μισθοδοσίας και να δίνει στον εργοδοτούμενο αντίγραφο της σχετικής κατάστασης εντύπως ή ηλεκτρονικά, εντός 5 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία καταβολής του μισθού.
Η κατάσταση μισθοδοσίας θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα πιο κάτω στοιχεία: (i) τα στοιχεία της ταυτότητας του εργοδότη και του εργοδοτούμενου (π.χ. ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, ταυτότητα, αριθμός κοινωνικών ασφαλίσεων ή αριθμός μητρώου εργοδότη) (ii) την ημερομηνία πληρωμής (iii) την περίοδο που αφορά η πληρωμή (iv) τα στοιχεία πληρωμής (τον βασικό μισθό, την υπερωριακή αμοιβή καθώς και οποιεσδήποτε άλλες πληρωμές) (v) τις εισφορές του εργοδοτούμενου (π.χ. το ταμείο κοινωνικών ασφαλίσεων, το Γενικό Σύστημα Υγείας, άλλες εισφορές που τυχόν προβλέπονται από νόμο ή κανονισμό ή γραπτή συμφωνία ή συλλογική σύμβαση) (vi) τις εισφορές εργοδότη (π.χ. το ταμείο κοινωνικών ασφαλίσεων, το ταμείο κοινωνικής συνοχής, το ταμείο πλεονάζοντος προσωπικού, το ταμείο ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, το Γενικό Σύστημα Υγείας καθώς επίσης και άλλες εισφορές που τυχόν προβλέπονται από νόμο ή κανονισμό ή γραπτή συμφωνία ή συλλογική σύμβαση) (vii) οποιαδήποτε άλλα στοιχεία, εφόσον τυγχάνουν εφαρμογής (π.χ. αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή, προμήθεια, 13ος μισθός, 14ος μισθός, οδοιπορικά, εισφορές στο κεντρικό ταμείο αδειών, εισφορές εργοδότη ή/και εργοδοτούμενου στο ταμείο προνοίας).
Υπογραμμίζεται ότι ο εργοδότης οφείλει να τηρεί αρχείο με τις καταστάσεις μισθοδοσίας και οφείλει, εφόσον του ζητηθεί από οποιοδήποτε επιθεωρητή ή άλλο εξουσιοδοτημένο λειτουργό, να αποστείλει τέτοιο αρχείο, εντός 15 ημερολογιακών ημερών. Τα εν λόγω αρχεία τα οποία οφείλει να τηρεί ο εργοδότης, θα πρέπει να φυλάσσονται και να είναι διαθέσιμα για έλεγχο από τους επιθεωρητές ή άλλους εξουσιοδοτημένους λειτουργούς, για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα 6 έτη.
Αναφορικά με τις επιτρεπόμενες αποκοπές από το μισθό, οι οποίες αφορούν, μεταξύ άλλων αποκοπές σύμφωνα με τους κανονισμούς των ταμείων σύνταξης, των ταμείων προνοίας, για λόγους ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ή αποκοπές δυνάμει δικαστικής απόφασης, προστίθενται και οι αποκοπές που προβλέπονται βάσει συλλογικής σύμβασης ή γενικής συμφωνίας μεταξύ εργοδοτικών οργανώσεων και εκπροσώπων των εργαζομένων, για εργαζόμενους για τος οποίους οι συμφωνίες αυτές εφαρμόζονται. Νοείται ότι προκειμένου να γίνουν οποιεσδήποτε άλλες αποκοπές από το μισθό ενός εργοδοτούμενου, πρέπει να εξασφαλιστεί η προηγούμενη γραπτή και ενυπόγραφη συγκατάθεσή του εν λόγω εργοδοτούμενου προς το σκοπό αυτό. Σημειώνεται ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, ο εργοδότης οφείλει να τηρεί αρχείο με τα έντυπα συγκατάθεσης τέτοιου εργοδοτούμενου.
Τέλος, ο Τροποποιητικός Νόμος (Ν. 221(I)/2022) προσθέτει ακόμη ένα αδίκημα στα προβλεπόμενα εκ του άρθρου 20 αδικήματα. Σύμφωνα με το άρθρο 20(1Α) του Ν. 35(I)/2007,σε περίπτωση κατά την οποία διαπράττεται ποινικό αδίκημα, κατά παράβαση του νόμου, από νομικό πρόσωπο ή οργανισμό και αποδεικνύεται είτε ότι έχει διαπραχτεί με τη συγκατάθεση ή συνενοχή φυσικού προσώπου, που κατά το χρόνο διάπραξης του ποινικού αδικήματος κατέχει θέση συμβούλου, προέδρου, διευθυντή, γραμματέα ή άλλη παρόμοια θέση στο νομικό πρόσωπο ή εμφανίζεται ότι ενεργεί με την ιδιότητα αυτή, τότε το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που διέπραξαν το αδίκημα αυτό υπόκεινται, σε περίπτωση καταδίκης τους, σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τους 6 μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €15000 ή και στις δύο αυτές ποινές.
